زندگینامه زویا پیرزاد

من یک زن هستم – بیوگرافی و زندگینامه زویا پیرزاد – مروری بر زندگی و مهم‌ترین آثار – زنانه‌نویسی – از مترجمی تا نگارش رمان – نویسنده – رمان نویس

من یک زن هستم

مروری بر زندگی و آثار زویا پیرزاد

زویا پیرزاد یکی از زنان اثرگذار در ادبیات داستانی ایران و یکی از نویسندگان معروفی است که آثارش همواره پرفروش بوده و طرفداران زیادی از قلم او استقبال می‌کنند. اولین تجربه‌ای که هر خواننده با مطالعه رمان‌های پیرزاد به‌دست می‌آورد، روایت زندگی آدم‌هایی است که در همین حوالی ما زندگی می‌کنند. او معمولا شخصیت‌های داستانی خود را از افراد عادی جامعه انتخاب می‌کند.

تحصیلات و مهاجرت به تهران

زویا پیرزاد سال ۱۳۳۱ از پدری مسلمان و مادری ارمنی در شهر آبادان چشم به این جهان نهاد. دوران کودکی و مدرسه را در همان آبادان سپری کرد و همیشه در مدرسه جز دانش‌آموزانی بود که سخت تلاش می‌کرد و علاقه زیادی به درس خواندن داشت. بعد از ازدواج به تهران مهاجرت کرد و حاصل ازدواجش دو پسر به نام‌های ساشا و شروین است.

از مترجمی تا نگارش رمان

پیرزاد هم مثل خیلی از نویسندگان ابتدا فعالیت خود خود را با ترجمه شروع کرد. از اولین کارهایش می‌توان به ترجمه رمان مشهور «آلیس در سرزمین عجایب» به نویسندگی «لوئیس کارول» و «آوای جهیدن غوک» اشاره کرد.

در دهه ۷۰ تصمیم گرفت دست به قلم شود و جهان را از دیدگاه خودش بنویسد. با نوشتن داستان کوتاه پا به دنیای نویسندگی گذاشت. پیرزاد کل دهه ۷۰ را به نویسندگی ۳ داستان کوتاه اختصاص داد و در سال ۱۳۷۰، ۱۳۷۶ و ۱۳۷۷ سه داستان کوتاه به اسم «مثل همه عصرها»، «طعم گس خرمالو» و «یک روز مانده به عید پاک» را منتشر کرد. در حال حاضر این سه داستان کوتاه در قالب کتابی با عنوان «سه‌کتاب» ‌منتشر می‌شود.

بعد از اینکه داستان‌های کوتاهش با استقبال مخاطب روبه‌رو شد، تصمیم گرفت به‌سراغ داستان بلند هم برود. به این ترتیب نوشتن اولین رمانش را در سال ۱۳۸۰ شروع کرد. با نگارش رمان «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» به‌سرعت مورد توجه خوانندگان قرار گرفت و موفق شد خود را به‌عنوان یک نویسنده توانا سر زبان‌ها بیندازد.

زنانه‌نویسی به سبک پیرزاد

معمولا محوریت داستان‌های پیرزاد، زنان، دغدغه‌ها و مسائل‌ مربوط به آن‌ها است. این نویسنده دغدغه‌ خود را به نثری ساده و روان می‌نویسد و سوژه‌هایش را از روزمرگی‌ها شکار می‌کند. اگر با چالش‌های زنانه آشنا نباشید، ممکن است روایت‌های پیرزاد را دم‌دستی تلقی کنید. اما اگر مقداری با دنیای زنانگی در ارتباط باشید، آن ‌وقت هنر و توان این نویسنده را در نوع روایت و دیدگاهش به زنان و مسائل‌شان بیشتر درک خواهید کرد.

او در مصاحبه‌ای می‌گوید: من در مورد زنان زیاد قلم می‌زنم، چون موضوع زنان درحال حاضر در مرکز دل‌مشغولی‌های من قرار دارد. اینکه فکر کنیم زنان به مردان وابسته‌اند، واقعا مرا رنج می‌دهد. در ایران، ارمنستان، هندوستان و بسیاری از کشورهای دیگر که فرهنگ غیرغربی دارند، دختر زمانی که متولد می‌شود، دخترِ پدرش است و سپس زنِ شوهرش و در نهایت مادرِ پسرش. سرنوشت و زندگی یک زن همواره به زندگی یک مرد گره می‌خورد. این مسئله‌ای است که جامعه از زن توقع دارد: کار کردن در منزل، ازدواج کردن و سپس بچه‌دار شدن!

البته غربی‌ها درباره ایران تصور اشتباهی دارند و کشور ما را مثل عربستان کویت می‌پندارند. شاید نوع پوشش زنان ایرانی در خانه و محیط‌های اجتماعی با هم متفاوت باشد، اما زنان ایرانی نقش مقدم را در خانواده داشته و حتی در خانواده‌های سنتی هم این نقش وجود دارد. امروزه زنان ایرانی در خیلی از شغل‌ها حضور فعالی دارند؛ می‌توانند مقام‌ دولتی داشته باشند، عضو احزاب بشوند و حتی پدیده مد هم در ایران فراگیر شده است.

زنانه‌نویسی به سبک پیرزاد

ویژگی آثار

انتقال دقیق حس زنانگی؛ این مسئله بعد از سیمین دانشور کم‌تر در ادبیات زنانه ایران مشاهده می‌شود.
استفاده از موضوعات ساده و روزمره زندگی و تبدیل آن‌ها به داستان‌های قوی و اثرگذار.
زنده و واقعی جلوه دادنِ گفت‌وگوها و دیالوگ‌ها
استفاده‌ زیاد از حدیث نفس‌ها برای انتقال تصویری نزدیک‌تر از دل‌مشغولی‌ها و دغدغه‌های درونی.
توصیفات رئالیستی، جمله‌های کوتاه و ساده.
استفاده از نوستالژی؛ در بیشتر آثار پیرزاد شخصیت‌ها حسرت گذشته‌ای را به دل دارند که در آن احساس خوشبختی می‌کردند.
تلاش بی‌وقفه شخصیت‌های زن داستان برای ساختن زندگی‌ خود، آن‌گونه که دوست دارند.
به‌کارگیری دایره واژگانی حول محور خانواده، مسائل زنان، دغدغه‌های زنانه مثل آشپزی، لباس‌های زنانه، خوراکی‌ها، رنگ‌ها و …